Genelleme Yapan Yobazdır

Günümüzde bazı kimseler çok rahat genelleme yapmakta, Yüce Allah’tan korkmadan ve insanlardan utanmadan bu genellemeyi savunmaya devam edebilmektedir. Böyle kimselerin tam bir yobaz/ bağnaz/ cahil/ fanatik olduklarını söylemekte bir sakınca yoktur. Zira Yüce Allah, düşünmeyen, aklını kullanmayan, hakikati inkâr eden ve başkalarıyla alay eden kimselere “sefihler (beyinsizler/ dar kafalılar/ kıt akıllılar/ düşüncesizler/ aptallar)” (Bakara, 2/13, 142; A’raf, 7/155) demekte ve onları uyarmaktadır. Dolayısıyla bizim bu tiplere “yobaz” dememizi hakaret gibi algılayanların alınganlıklarını bir kenara bırakıp kendileriyle yüzleşmeye başlamaları gerekir. Zira özeleştiri yapanlar bu gerçeği görebilir; aksi halde savrulmaya, saçmalamaya ve yoldan çıkıp tepetaklak olmaya devam ederler.

Ne demek istediğimizi bazı örnekler vererek açıklayalım ki bu tür beyinsizler ne hallere düştüklerini anlayabilsin ve girdikleri yanlış yoldan dönebilsinler.

Örneğin bir müftünün yaptığı hataya bakarak tüm müftüleri suçlu ilan eden, bütün müftüleri aynı kefeye koyan, hepsinin aynı hatayı yapacaklarını düşünen ve tamamını değersizleştiren birisi tam bir sefihtir.

Aynı şekilde bir İlahiyatçının yaptığı hataya bakarak tüm İlahiyatçıları suçlu ilan eden, bütün İlahiyatçıların aynı hatayı yapacaklarını düşünen ve tamamını değersizleştiren birisi tam bir sefihtir.

Bir imamın yaptığı hataya bakarak tüm imamları suçlu ilan eden, bütün imamların aynı hatayı yapacaklarını düşünen ve tamamını değersizleştiren birisi tam bir sefihtir.

Bir akademisyenin yaptığı hataya bakarak tüm akademisyenleri suçlu ilan eden, bütün akademisyenlerin aynı hatayı yapacaklarını düşünen ve tamamını değersizleştiren birisi tam bir sefihtir.

Bir öğretmenin yaptığı hataya bakarak tüm öğretmenleri suçlu ilan eden, bütün öğretmenlerin aynı hatayı yapacaklarını düşünen tamamını değersizleştiren birisi tam bir sefihtir.

Bir berberin yaptığı hataya bakarak tüm berberleri suçlu ilan eden, bütün berberlerin aynı hatayı yapacaklarını düşünen ve tamamını değersizleştiren birisi tam bir sefihtir.

Bir esnafın yaptığı hataya bakarak tüm esnafları suçlu ilan eden, bütün esnafların aynı hatayı yapacaklarını düşünen ve tamamını değersizleştiren birisi tam bir sefihtir.

Bir savcının yaptığı hataya bakarak tüm savcıları suçlu ilan eden, bütün savcıların aynı hatayı yapacaklarını düşünen ve tamamını değersizleştiren birisi tam bir sefihtir.

Bir hâkimin yaptığı hataya bakarak tüm hâkimleri suçlu ilan eden, bütün hâkimlerin aynı hatayı yapacaklarını düşünen ve tamamını değersizleştiren birisi tam bir sefihtir.

Bir müfettişin yaptığı hataya bakarak tüm müfettişleri suçlu ilan eden, bütün müfettişlerin aynı hatayı yapacaklarını düşünen ve tamamını değersizleştiren birisi tam bir sefihtir.

Bir valinin yaptığı hataya bakarak tüm valileri suçlu ilan eden, bütün valilerin aynı hatayı yapacaklarını düşünen ve tamamını değersizleştiren birisi tam bir sefihtir.

Bir milletvekilinin yaptığı hataya bakarak tüm milletvekillerini suçlu ilan eden, bütün milletvekillerinin aynı hatayı yapacaklarını düşünen ve tamamını değersizleştiren birisi tam bir sefihtir.

Bir futbolcunun yaptığı hataya bakarak tüm futbolcuları suçlu ilan eden, bütün futbolcuların aynı hatayı yapacaklarını düşünen ve tamamını değersizleştiren birisi tam bir sefihtir.

Bir teknik direktörün yaptığı hataya bakarak tüm teknik direktörleri suçlu ilan eden, bütün teknik direktörlerin aynı hatayı yapacaklarını düşünen ve tamamını değersizleştiren birisi tam bir sefihtir.

Özetle, bu örnekler çoğaltılabilir. Ancak biz daha fazla saymayı gereksiz görüyor ve bu kadarıyla yetiniyoruz. Fakat bir taraftan da “Acaba bu yobazlar ne demek istediğimizi anlayabilmişler midir?” diye endişe ediyoruz.

Dolayısıyla tekrar ifade edelim ki, bir çuval cevizin içinde üç beş tane çürük ceviz çıktı diye o çuvalı çöpe atmayan, bir kasa elmanın içinde üç beş tane çürük elma çıktı diye o kasayı çöpe atmayan, bir kasa portakalın içinde üç beş tane çürük portakal çıktı diye o kasayı çöpe atmayan, bir kasa limonun içinde üç beş tane çürük limon çıktı diye o kasayı çöpe atmayan ve seçici olup çürükleri ayıklayan birisi, sıra bir İlahiyatçıya geldiğinde o İlahiyatçının yaptığı hataya bakarak tüm ilahiyatçıları çürük (güvenilmez/ ajan/ sünnet düşmanı/ hadis düşmanı/ tasavvuf düşmanı/ itikadı bozuk/ sapık) kabul ediyorsa onun tam bir ahmak/ sefih/ yobaz/ kuş beyinli/ budala olduğunu söylemekte hiçbir sakınca yoktur.

Sonuç olarak, kötü örneğin örnek olamayacağını, hataların bireysel olduğunu, aynı meslek grubunda olanların hatalarının sadece kendilerini bağlayacağını, tüm camiayı suçlu ilan etmenin doğru olmadığını bilmek ve ona göre davranmak gerekmektedir. Çünkü bireylerin işlediği hatalar nedeniyle onun mensup olduğu zümreyi suçlu ilan etmek ve tamamını yaftalamak büyük bir zulümdür. Nitekim sağlıklı düşünenler bu gerçeği bilir ve böyle bir hamakattan uzak kalırlar. Ancak sefihler ise kıskançlıktan kaynaklanan kin ve öfke sebebiyle bir müftünün/ İlahiyatçının hatasını tüm İlahiyatçılara teşmil eder; aleyhlerinde kara propaganda yürütür; bunu kendilerine yandaş/ mürit/ haşhaşî toplama amacıyla yaparlar. İşte bu din bezirgânlarına karşı dikkatli olmakta yarar vardır. Çünkü bu hoca müsveddelerinin niyeti bozuktur. Bunlar yobaz ve bağnazdır; muhakeme yetenekleri gelişmemiş zavallılardır. Bunlara kanan ve peşlerinden gidenler de tıpkı onlar gibidir; Zira kişi, arkadaşının/ dostunun dini üzeredir. (02.03.2018)

Yrd. Doç. Dr. Ahmet Emin SEYHAN                     

Kafkas Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Öğretim Üyesi